Ο γάμος στην Ελλάδα σίγουρα δεν είναι απλή υπόθεση! Αντίθετα, με την πάροδο του χρόνου, έχουν γεννηθεί πολλά έθιμα, πολλά από τα οποία τηρούνται μέχρι και στην σημερινή εποχή σε πολλά μέρη της χώρας μας, χωρίς πολλές φορές όμως να ξέρουμε την σημασία πίσω απο αυτά. Για τον λόγο αυτό η ομάδα του Hello Brides, συγκέντρωσε τα κυριότερα ελληνικά έθιμα και την σημασία που κρύβου. Enjoy!
Πρόγαμος
Ο πρόγαμος είναι ένα έθιμο της Κρήτης, το οποίο ακόμα και στις μέρες μας διατηρείται καθώς έχει να κάνει με γλέντι και χαρά. Σύμφωνα με αυτό, μερικές μέρες πριν από το γάμο, μαζεύονται συγγενείς και φίλοι του ζευγαριού και πίνουν, τρώνε, χορεύουν και τραγουδούν σε μια μεγάλη γιορτή προς τιμή των μελλοντικών συζύγων.
Μπαλωθιές
Πάλι στο υπέροχο νησί της Κρήτης, οι μπαλωθιές αποτελούν ένα ακόμα ξεχωριστό έθιμο του τόπου αυτού, μέσα από το οποίο οι Κρητικοί θέλουν να εκδηλώσουν τη μεγάλη τους χαρά. Αν και σχετικά επικίνδυνο, οι μπαλωθιές είναι ένα έθιμο που εδώ και χρόνια συνοδεύει κάθε γάμο στη μεγαλόνησο.
Η παράδοση του νυφικού
Συνηθίζεται δυό-τρεις μέρες πριν το γάμο να γίνεται παράδοση των νυφικών ρούχων. Έτσι μια ‘αντιπροσωπία’ που αποτελείται από συγγενείς και φίλους του γαμπρού πηγαίνουν το νυφικό σ
το σπίτι της νύφης. Το νυφικό συνοδεύεται και από το νυφικό καλάθι με τα παπούτσια, το νυχτικό για την πρώτη νύχτα, τα εσώρουχα και προσωπικά είδη όπως κάποιο άρωμα. Εξέχοντα ρόλο στην ‘αντιπροσωπία’ έχει η πεθερά, ενώ σε κάποια άλλα μέρη το κάνει η κουμπάρα/κουμπάρος. Η παράδοση του νυφικού(και του κουστουμιού αντίστοιχα) γίνεται συνοδεία
χορού. Το νυφικό παραδίδεται πάνω στον χορό, το κουστούμι παραλαμβάνεται και η ‘αντιπροσωπία’ αποχωρεί. Συνηθίζεται όταν φεύγουν να ‘κλέβουν’ ένα αντικείμενο από το σπίτι της νύφης. Πολλές φορές το έθιμο αυτό ταυτίζεται με το γλέντι του πρόγαμου.
Αλεύρωμα του γαμπρού
Τη συγκεκριμένη ημέρα κατά την οποία παραδίδεται το νυφικό είθιστε να μην παρευρίσκεται ο γαμπρός. Άλλωστε το έθιμο θέλει ο γαμπρός να μην δει την νύφη τις μέρες πριν τον γάμο! Σε περίπτωση όμως που εμφανιστεί θα πρέπει να γίνει το αλεύρωμα του καθώς καταπάτησε το ‘άβατο’. Το έθιμο του αλευρώματος διατηρείται σε πολλές περιοχές, ιδιαίτερα στη Μακεδονία.
Το νυφικό κρεβάτι
Δύο μέρες πριν το γάμο συγγενείς και φίλοι μαζεύονται στο σπίτι των μελλόνυμφων και στρώνουν το κρεβάτι με λευκά σεντόνια. Έπειτα ξαπλώνουν πάνω ανύπαντρες κοπέλες ή παιδάκια που παρευρίσκονται ως ένδειξη γονιμότητας. Οι παρευρισκόμενοι πετάνε χρήματα πάνω σε συνδυασμό με κουφέτα και ρύζι, συμβολίζοντας έτσι την ευμάρεια, την καλή ζωή και την ευτυχία.
Το ξύρισμα του γαμπρού
Ένα από τα έθιμα γάμου στην Ελλάδα είναι και το ξύρισμα του γαμπρού. Καθ’ όλη τη διάρκεια της προετοιμασίας μαζεύονται στο σπίτι του γαμπρού οι “κολλητοί” του για να τον ξυρίσουν και να τον ντύσουν για την εκκλησία.
Το ασήμωμα του παπουτσιού
Όσο η νύφη ετοιμάζεται, μαζεύονται οι φίλοι του γαμπρού και ο κουμπάρος για να βάλουν τα παπούτσια στη νύφη λίγο πριν φύγει για το γάμο. Η νύφη μάλιστα ισχυρίζεται ότι τα παπούτσια τελικά είναι μεγάλα και οι άντρες της βάζουν στους πάτους των παπουτσιών χρήματα.
Τα ονόματα στα παπούτσια της νύφης
Λίγο πριν βάλει η νύφη τα νυφικά της παπούτσια γράφει στις σόλες τους τα ονόματα όσων κοριτσιών είναι ακόμα ανύπαντρα. Όποια από τα ονόματα σβηστούν μέχρι το τέλος της βραδιάς είναι εκείνες που θα είναι οι επόμενες να παντρευτούν.
Η κουλούρα
Τέσσερις ανύπαντρες κοπέλες κρατάνε ένα πανί τεντωμένο πάνω από το κεφάλι της νύφης στο οποίο βρίσκεται ηγαμοκουλούρα. Την κουλούρα την σπάει οπατέραςτης νύφης και δίνει στη νύφη να φάει ένα κομμάτι, σύμβολο ευτυχίας και γονιμότητας. Σε πολλά μέρη η κουλούρα είναι γλυκιάώστε να έχει η νύφη γλυκιά ζωή. Η κουλούρα πλέον καταφθάνει έτοιμη στο σπίτι. Σε πολλά μέρη όμως το ζύμωμα της κουλούρας περιλαμβάνεται στο έθιμο. Οι γυναίκες ξεκινάνε με τα προζύμια τη Τετάρτη πριν το γάμο, τραγουδώντας τα τραγούδια του γάμου. Δες εδώ το βιντεάκι από την σχετική μου εμπειρία!
Μπουκιές παστελιού
Στην πανέµορφη Αµοργό το έθιµο λέει ότι την ηµέρα του γάµου φτιάχνονται τυλιχτές µπουκιές παστελιού ή φέτες από παστέλι που προσφέρονται πάνω σε λεµονόφυλλα. Μαζί µε ένα ποτήρι µοσχάτο κρασί!
Ζυγιές
Ένα έθιμο από τη Φολέγανδρο, οι ζυγιές ουσιαστικά πρόκειται για ένα ντουέτο εγχόρδων, βιολί και λαούτο, που συνοδεύει το ζευγάρι μέχρι την εκκλησία. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδρομής, οι γονείς των νεόνυμφων, προσφέρουν στους καλεσμένους παστέλια από ντόπιο μέλι και ρακί.
Η αργοπορία της νύφης
Αυτό το έθιμο το ξέρουμε όλοι και είναι ένα από τα πιο κλασικά σε ένα γάμο. Η νύφη οφείλει να στήσει το γαμπρό στην εκκλησία. Όποια και να είναι η μεταφορά της νύφης στην εκκλησία πρέπει να κάνει τρεις και τέσσερις γύρες προτού ανέβει τα σκαλιά της εκκλησίας, για να παιδέψει το γαμπρό!
Τα κουφέτα στην τσέπη του γαμπρού
Λίγο πριν το μυστήριο συνηθίζεται να βάζουν στις τσέπες του γαμπρού κουφέτα. Τα κουφέτα αυτά μοιράζονται στις ανύπαντρες κοπέλες μετά το γάμο. Λέγεται πως αν τα βάλεις κάτω από το μαξιλάρι σου, θα ονειρευτείς τον άντρα που θα παντρευτείς. Αυτό εναλλακτικά τηρείται και με τα κουφέτα από το σετ γάμου: τον δίσκο με την καράφες, τα ποτήρια και τα στέφανα γάμου.
Πάτημα του ποδιού
Αυτό το έθιμο έχει διατηρηθεί μέχρι τις μέρες μας με μια πιο ανάλαφρη και διασκεδαστική χροιά. Κατά το σημείο της λειτουργίας στο οποίο ακούγεται η φράση του Αποστόλου Παύλου, «Η δε γυνή ίνα φοβείται τον άνδρα», η νύφη πατάει κρυφά το πόδι του γαμπρού, ως συμβολική πράξη χειραφέτησης.
Τα στέφανα στη Μακεδονία
Στα έθιμα γάμου στην Μακεδονία συνηθιζόταν αντί για στέφανα γάμου ο κουμπάρος να σκεπάζει τα κεφάλια του ζευγαριού με ένα μεταξωτό μαντήλι και να κρατάει από δύο αναμμένα κεριά. Ένα για τον καθένα τους, για να φωτιστούν οι νεόνυμφοι.
Μέλι με καρύδια
Μετά το πέρας του μυστηρίου οι μητέρες του ζευγαριού πρέπει να τους περιμένουν στο σπίτι ή στο τραπέζι δεξίωσης και να τους δώσουν να φάνε μέλι με καρύδια. Τα καρύδια επειδή σπάνε σε τέσσερα μέρη συμβολίζουν τη νύφη, το γαμπρό και τις δυο οικογένειες.
Ποιητικά και ξυπνητικά
Φερμένο από ένα ακόμα νησί του Αιγαίου, τη Σίφνο, το έθιμο αυτό σχετίζεται με τη μεταφορά του γαμπρού και της νύφης στην εκκλησία. Όπως και στα περισσότερα νησιά, έτσι και στη Σίφνο, μουσικοί συνοδεύουν το ζευγάρι μέχρι το χώρο της τελετής, στη περίπτωση αυτή όμως τραγουδούν τα “ποιητικά”, ένα είδος τοπικών μαντινάδων που περιέχουν ευχές για το ζευγάρι.
Τη μέρα μετά το γάμο, ακολουθούν τα “ξυπνητικά”, όπου οι μουσικοί πηγαίνουν έξω από το σπίτι των νιόπαντρων ώστε να τους ξυπνήσουν όμορφα και μελωδικά τη πρώτη τους μέρα ως παντρεμένοι.
No Comments